ഒന്നര നൂറ്റാണ്ടിന്റെ കഥ പറയാനുണ്ട്, പാതിരിപ്പറ്റ യു. പി സ്കൂളിന്. 1864 ൽ ഏകാധ്യാപക വിദ്യാലയമായി ആരംഭിച്ചു. സ്കൂൾ പറമ്പിന് ചിലങ്കയണി‍ഞ്ഞതു പോലെ രണ്ട് തോടുകൾ രണ്ടു ഭാഗത്തുകൂടി ഒഴുകുന്നു. പണ്ടിവിടെ നോക്കാത്താദൂരത്തോളം വയലുകളായിരുന്നു. ഒപ്പം, ഒരു സിന്ദൂരപൊട്ടുകണക്കെ 'എലിയാട്ട്' എന്ന പഴയപേരിൽ അറിയപ്പെട്ട പാതിരിപ്പറ്റ യു പി യും. പിലാവുള്ളതിൽ കണാരൻ ഗുരുക്കൾ, കുട്ടോത്ത് കണ്ടി ഗോവിന്ദൻ ഗുരുക്കൾ എന്നീ മഹത് വ്യക്തികളായിരുന്നു പാതിരിപ്പറ്റ യു പി സ്കൂൾ സ്ഥാപിച്ചത്. സ്വാതന്ത്ര്യ സമരത്തിന്റെ അലയടികൾ ഈ സ്കൂളിലും ഉണ്ടായിരുന്നു. ബ്രിട്ടനിലെ അ‍ഞ്ചാം ജോർജ്ജ് മഹാരാജാവ് ഇന്ത്യ ഭരിച്ചിരുന്ന കാലത്ത് അദ്ദേഹത്തെ വാഴ്ത്തികൊണ്ട്- "ലോക വന്ദ്യനഞ്ചാം ജോർജ്ജ ങ്ങേറെക്കാലം വാണീടട്ടെ"എന്ന പ്രാർത്ഥന നിത്യേനെ ഈ സ്കൂളിൽ ചൊല്ലാറുണ്ടായിരുന്നു. സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം കൊടുമ്പിരിക്കൊണ്ട 1930 കളിലും നാൽപ്പതുകളിലും ഈ വിദ്യാലയം അനുസ്മരണീയമായ സംഭവങ്ങൾക്ക് വേദിയായിട്ടുണ്ട്. ഹരിജനോദ്ധാരണത്തിന്റെ ഭാഗമായി രണ്ട് ഹരിജൻ വിദ്യാർത്ഥികളെ ഇവിടെ ചേർത്ത് പഠിപ്പിച്ചത് വലിയ കോളിളക്കങ്ങൾക്ക് ഇടയാക്കിയിരുന്നു. അതു പോലെ ഹരിജനായിരുന്ന കക്കട്ട് പോസ്റ്റോഫീസിലെ ശ്രീ. ചെക്കുവിന്റെ ഭാര്യ മാധവിയെ ഇവിടെ അധ്യാപികയായി ചേർത്തതും അക്കാലത്ത് വലിയ വാർത്തയായിരുന്നു. ഈ സ്കൂളിൽ വച്ച് അക്കാലത്തൊരു വൈകുന്നേരം സ്വാതന്ത്ര്യ സമരവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടൊരു പൊതു യോഗം നടന്നതും എം എസ് പി കാർ വന്ന് ക്രൂരമായി മർദ്ദനം നടത്തിയതായും പലർക്കും പരിക്കേറ്റതായും വാ മൊഴിയായി പറയപ്പെടുന്നു. ജോർജ്ജ് അഞ്ചാമന് സ്തുതി ഗീതം പാടേണ്ടി വന്ന അതേ സ്ഥലത്തു തന്നെ അയാളെ കെട്ടു കെട്ടിച്ച പ്രവർത്തനങ്ങളും നടന്നുവെന്നത് ചരിത്രത്തിന്റെ മധുരമായ പ്രതികാരമായിരിക്കാം. മേൽ സൂചിപ്പിച്ചതുപോലെ, നിരവധി ചരിത്രമുഹൂർത്തങ്ങൾക്ക് വേദിയാകേണ്ടി വന്ന പാതിരിപ്പറ്റ യു. പി സ്കൂൾ അതിന്റെ മഹത്തായ നൂറ്റി അൻപത് വർഷങ്ങൾ പിന്നിട്ട് ഇന്ന്, ഒരു പ്രദേശത്തിന്റെ വിദ്യാഭ്യാസ, സാംസ്കാരിക മേഖലയിൽ ഒരു വെള്ളി നക്ഷത്രം കണക്കെ ജ്വലിച്ചു നിൽക്കുന്നു. ഇക്കണ്ട കാലമത്രയും ഒരു നിഴൽ കണക്കെ ഞങ്ങളോടൊപ്പം നടന്ന എല്ലാവരേയും താഴ്മയോടെ സ്മരിക്കുന്നു.